“Milli ahlakımız medeni esaslarla ve hür fikirlerle beslenmeli ve takviye olunmalıdır. Bu çok mühimdir. Bilhassa dikkatinizi çekerim. Tehdit esasına dayanan ahlak, bir fazilet olmadıktan başka itimada da layık değildir”

1925, Kemal ATATÜRK

 

Çocuğun yaptığı ve yapacağı yanlışların bir bedeli olduğunu ona kavratmak, eğitsel görevlerimizin prensiplerinden biridir. Çocuklarımızın bütün olumsuz davranışlarının ve yaptıkları yanlışların sebebi yeterince verilemeyen eğitimden kaynaklanmaktadır.

Çocuklarımız genellikle kendilerinden beklediğimiz davranışların neden olduğunu ve nasıl yapacaklarını bilmedikleri için yanlışlıklar yaparlar. Neyin yanlış neyin doğru olduğunu henüz kavrayamamış olan çocukları cezalandırmak, azarlamak, dayak atmak eğitim anlayışına sığmaz. Ancak çocukların yaptıkları yanlışları onlara hissettirecek şekilde yasaklamak ve bu yasakların nedenlerini yeterince açıklamak eğitsel değer taşır. Yoksa çocuk yaptığı her yanlışın bedelini ceza ile, azar, tekdir, kötü sözler ve dayakla öderse yanlış davranışlarını düzeltmek şöyle dursun, üstelik yanlışları tekrarlayarak yaramazlıklarını daha da pekiştirmeye devam eder.

Çocuğun kendine güveni olmalıdır. Bunu sağlayacak olan da annesi ve babasıdır. Eğer anne ve baba çocuklarının kendine güvenini sağlamamışlarsa, onun kişiliğine önem vermemişlerse, baştan savıp hiçe saymışlarsa çocuklarına zarar vermiş olurlar. Bunun bedelini ödemeleri çok güçtür. Belki azarlayarak, döverek çocuklarını uslu, sessiz bir duruma getirebilirler. Fakat bu uslu ve sessiz çocukları silik, çekingen, içe kapanık, küskün, başkalarının aşırı derecede hemen etkisinde kalan hassas davranışlar kazanma yanlışlığının bedellerini ömür boyu ödeyemezler.

Annelerin ve babaların çocuklarını iyi tanımaları, onların ruhsal dünyalarını doğru keşfetmeleri esastır. Bir çocuğun her öğrenme alanında başka çocuklarla aynı derecede başarılı olması beklenemez. Bu anlayışla anneler ve babalar çocuklarını birbirleriyle kıyaslama yerine, kendi çocuklarının başarılarını çocuğun kendi gelişimleri içerisinde değerlendirirlerse yanlışlığa düşmezler.

Sayın anneler ve babalar;

Yanlışlara düşerek ağır bedeller ödememek veya en aza indirmek için:

1-) Aynı olayı yaşayan çocuklarınızdan aynı tepkide bulunmalarını, aynı anlayışla ve aynı sonuca ulaşmalarını beklemeyiniz.

2-) Her yaşantının her olayın, her çocuk için ayrı ayrı anlamlar taşıdığını unutmayınız.

3-) Çocukların olayları algılama durumlarının, bunları açıklama tarzlarının birbirinden farklı olacağının bilincinde olmanız gerekir.

4-) Amaçlarınızı çocuklarınıza kavratırken onların olgunluk seviyelerini, yaş sınırlarını, tecrübelerini, beş duyularının işlerliğini göz önünde tutunuz.

5-) Eğitim faaliyetlerinizin süresinde gerekli olan ihtiyaçları, evde, ev çevresinde ve okulda kullanılacak araç ve gereçleri araştırınız, temin ediniz. Buna göre yapacağınız çalışmaları çeşitlendiriniz.

6-) Yanlışlıklara düşmemeye çalışırken, şayet istemeyerek bir problem yaşanıyorsa bunu çözerek kazandıracağınız doğru davranışlarla onları hayatta kullanabilmelerini esas alacak şekilde yönlendirmeye çalışınız.

7-) Yanlışlıkların bedellerini ağırlaştırmamak için çocuklara yapılacak bütün etkinliklerin toplum tarafından benimsenen ahlak kuralları ve değer duyguları içerisinde yürütülmelidir.

Yanlışlığın en ağır bedeli anne ve baba arasındaki görüş ayrılığından doğan değişken davranış biçimlerinin sergilediği karışıklıklardır. Bu karışıklıklar çocuğun yanlış davranışlar kazanmasına ve zamanla yanlışları pekiştirmesine yol açar. Sevgiyi-saygıyı kaldıran, disiplini yok eden, çocuğun yararına olmayan bütün davranışlar yanlış sayılır.

Sonuç olarak, çocukların hem anne ve babalarına hükmetmeleri saygı göstermemeleri hem de çevrelerindeki diğer insanlara genel bir saygısızlıkla beraber egemen olma fırsatları arayan tiplerin oluşması birçok yanlışların bedelleridir. Çocukların sağlıklı ve dengeli birer kişilik geliştirmeleri “doğru zannedilen yanlışlar”ın zamanında düzeltilmesine gidilerek çocuğun yaşamına uyumsuzluk getiren engellerin yok edilmesine bağlıdır.